In een wereld waar recepten met duizenden tegelijk op het internet circuleren, is het soms lastig om iets te vinden dat nét dat tikkeltje anders is. Iets dat verrast, dat de geur van je keuken een eigen karakter geeft. Dat is waar ik mijn geheime wapen inzet: ChatGPT. Het klinkt misschien als sciencefiction – cupcakes bedenken met behulp van kunstmatige intelligentie – maar eerlijk gezegd is het een van mijn favoriete hobby’s geworden. En het werkt verrassend goed. Ik kreeg de tip van Linda Dituavava, en ik ben sindsdien helemaal verkocht!

Waarom zelf recepten verzinnen als er al zoveel bestaan?

Je kan denken: waarom zou je zelf recepten verzinnen? Je hoeft maar “chocoladecupcake” in te tikken en Google spuwt honderdduizenden hits uit. Maar dat is juist het probleem. De meeste recepten lijken op elkaar als twee druppels water. Bovendien zijn ze vaak afgestemd op een Angelsaksische smaak of commerciële keuken. En eerlijk? Ik wil net dat beetje extra. Een vleugje speculaas in de herfst, een likje lavendel in de lente. Iets waarvan je grootmoeder zegt: “Oh, dat heb ik nog nooit geproefd!”

ChatGPT fungeert daarbij als een creatieve brainstormpartner, eentje die nooit uitgeput raakt of afgeleid wordt door zijn gsm. Ik geef een paar ingrediënten, een sfeer of zelfs gewoon een stemming (“iets vrolijks voor op een regenachtige zondag”) en krijg prompt een reeks voorstellen waar ik vaak nog niet aan gedacht had. En geloof me, ik heb al wat bloem door mijn vingers laten glijden in de keuken.

Hoe begin ik: mijn manier van werken met ChatGPT

Mijn proces is niet ingewikkeld, maar wel doordacht. Ik begin met een idee of craving. Soms is dat gebaseerd op wat er in mijn koelkast ligt (drie appels die dringend op moeten), soms op een seizoen of gelegenheid. Dan tik ik in ChatGPT bijvoorbeeld:

“Geef me vijf originele cupcake-recepten met appel, zonder kaneel, en met een frisse toets.”

Wat ik terugkrijg, is vaak een verrassend mix van smaken: appel-yoghurtcupcakes met muntroom, appel-limoencupcakes met kokoscrumble, of zelfs een appel-gembervariant met citroenglazuur. En dan begint het creatieve koken. Want wat ik krijg, is nooit het eindpunt, maar een vertrekbasis. Soms herschik ik ingrediënten, vervang ik bloem door amandelmeel of voeg ik een onverwacht kruid toe. De machine gooit de ideeën op tafel, maar de mens maakt er magie van.

Wat ik ook handig vind: ChatGPT heeft geheugen. Als je zegt “doe dat recept nog eens, maar maak het glutenvrij en met minder suiker”, krijg je een aangepaste versie binnen een seconde. Alsof je een keukenmaatje hebt die álles onthoudt. En geen ruzie maakt over wie de mixer mag likken.

Wat werkt goed en wat werkt minder?

De sterkte van ChatGPT ligt vooral in combinaties en inspiratie. Ik zou niet zeggen dat elk recept meteen perfect is. Soms zijn de verhoudingen wat vreemd, of moet je als ervaren thuisbakker toch even je buikgevoel volgen. Zo kreeg ik ooit een recept voor blauwe bessen-cupcakes met balsamicoazijn. Klinkt funky – en dat was het ook. De eerste versie was… laat ons zeggen, een interessante ervaring. Maar met wat aanpassingen (minder azijn, wat honing) was het plots een heerlijk recept dat zelfs mijn kritische nichtje goedkeurde.

Wat ook minder werkt, is het zoeken naar écht traditionele recepten. ChatGPT is goed in het creatief combineren van smaken, maar minder in het reproduceren van die oude familierecepten van oma met die mysterieuze “een snufje hiervan, een scheutje daarvan”-aanpak. Die moet je koesteren en zelf blijven doorgeven.

Waar haal ik de meeste voldoening uit?

Het leukste moment? Wanneer iemand een cupcake eet en zegt: “Wat zit daarin? Het is zó speciaal!” En ik dan kan glimlachen en zeggen: “Dat is een geheimpje… met een beetje hulp van een robot.” Die verwondering, dat verwisselen van rollen tussen technologie en ambacht, tussen machine en mens – het geeft bakken een extra dimensie.

Ik merk ook dat ik dankzij ChatGPT veel vrijer ben gaan denken over smaken. Ik was vroeger vrij conservatief: chocolade, vanille, framboos… en klaar. Maar nu maak ik cupcakes met sesam en citroen, met rozenwater en pistache, met matcha en zwarte bes. Dingen die ik anders nooit zou durven proberen. Het is een beetje zoals reizen zonder je huis te verlaten – je smaakpapillen nemen het vliegtuig, jij blijft gewoon aan je oven staan.

Tips als je zelf aan de slag wil gaan met AI en cupcakes

Wil je het zelf proberen? Mijn eerste advies: wees nieuwsgierig. Geef opdrachten die een beetje buiten de lijntjes kleuren. Vraag bijvoorbeeld:

“Bedenk een cupcake voor een huwelijk met smaken die symbool staan voor liefde en voorspoed.”

Of:

“Wat voor cupcake past bij een herfstwandeling door de Ardennen?”

Je krijgt niet alleen recepten, maar verhalen. Ideeën met een sfeer, een gevoel. En dat is wat bakken, voor mij, zo bijzonder maakt. Je maakt iets tastbaars uit iets abstracts. Een geur uit een herinnering. Een smaak uit een gevoel.

En wees niet bang om dingen aan te passen. ChatGPT kan suggesties geven voor alternatieven: vegan, glutenvrij, suikervrij… Je hoeft niet uren te googelen. Je stelt gewoon de vraag en het antwoord ligt klaar. Maar net als bij elk recept is het de persoonlijke toets die telt. Jouw manier van mengen, jouw keuze van cupcakepapiertjes, jouw favoriete ovenstand – die maken het verschil tussen een gewoon gebakje en een cupcake met karakter.

En soms… mag het ook gewoon grappig zijn

Af en toe gebruik ik ChatGPT ook om gewoon even te lachen. Zoals die keer dat ik vroeg:

“Bedenk een cupcake voor een verjaardag van een kat, met ingrediënten die katten lekker vinden, maar ook eetbaar zijn voor mensen.”

Het resultaat? Een cupcake met tonijn, dille en roomkaasglazuur. Heb ik het ooit gemaakt? Eerlijk? Ja. En verrassend genoeg vonden mijn vrienden het zelfs “verrassend lekker” (al was het wel een hapje met veel wijn erbij).

Dat is misschien wel de essentie van het hele verhaal. ChatGPT brengt plezier in de keuken. Het haalt de druk weg van “het perfecte recept volgen” en geeft ruimte aan speelsheid, creativiteit en een vleugje experiment. En dat, als je het mij vraagt, is waar bakken echt om draait.